Binyıllardır farklı medeniyetlere ev sahipliği yapan Kars’ın tarihi zenginlikleri ise her geçen gün yok edildiği gibi müzeler sayesinde geçmişten günümüze taşınamıyor.

Tüm Dünyada ve Türkiye’nin hiçbir şehrinde örneği yoktur ki, bir müze şehir dışında olsun. Kars’ta hangi akla hizmet edilmişse bilinmez, yıllar önce Kars Etnografya Müzesi şehrin en dışına kurulmuş. Adeta açık hava müzesi olan, il genelinde her bir metrekaresi tarihi değeri çok önemli binalar bulunmasına rağmen çürümeye devam ediyor. Kars Müzesinin şehir merkezinde bulunan bu binalardan birine taşınması gerekirken, şehre gelen yerli ve yabancı ziyaretçilerin büyük bölümü mevcut müzenin varlığından haberdar olmadan Kars’tan ayrılıyor. Son 3 yılda Karslılar tarafından değil de Karslı olmayanların marifetiyle cazibe merkezi olan şehrin önemi her geçen gün artarken, bir müzenin var denilemeyecek kadar yok olması düşündürüyor.

ESERLERİN BÜYÜK BÖLÜMÜ SERGİLENEMİYOR

Mevcut müzenin envanterinde bulunan eserlerin ise ancak yüzde 30’u sergilenirken, geriye kalan eserler ise çürümeye terk edilmiş oluyor. Kars’a gelen yerli ve yabancı turistler, yürüyerek şehir turu yaptıklarında müze şehir dışında olduğu için ziyaret edemiyor.

Böylece Kanlı Tabya’nın restore edilerek Harp Tarihi Müzesi olarak hizmete sokulmasıyla birlikte yakın tarihe ışık tutarken, Etnografya Müzesi ise tarihi ve kültürel misyonuna tam anlamıyla hizmet edemiyor. Şehre gelen yerli ve yabancı ziyaretçiler ile birlikte, turizmle iştigal eden işletme sahipleri ve tarihi kültürel dokunun gün yüzüne çıkması ve yarınlara aktarılmasında duyarlı olan bazı vatandaşlar Kars İl Merkezinde bulunan tarihi bina veya yok olmaya yüz tutan tabyalardan birinin müze yapılmasını istiyor.

KOLEKSİYONCULUKLA BAŞLADI

Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de müzeciliğin tarihi koleksiyonculukla başlamış olduğu biliniyor. Kars ilçelerinde de bazı Kars’ın tarihi doksuna ve mirasına önem veresi nedeniyle Koleksiyonculuk yapıyor.

Türkiye’de müzecilik çalışmaları Cumhuriyet döneminde daha da hızlandı. Cumhuriyet’in kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün bu konudaki öngörüsü henüz Kurtuluş Savaşı yıllarında kendini göstermişti. Zaferden emin olan Mustafa Kemal, Sakarya Savaşı’nın devam ettiği, hatta top seslerinin Ankara’dan duyulduğu günlerde, Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nin temelini oluşturan “Eti Müzesi” kurulması emrini vermişti.

TÜRKİYE GENELİNDE MÜZE SAYISI 2018 YILINDA YÜZDE 3 ARTARAK 451 OLDU

Öte yandan TUİK Kars Bölge Müdürü Ergün Ertaş’ın verdiği bilgiye göre, Türkiye genelinde müze sayısı 2018 yılında yüzde 3 artarak 451 oldu.

Türkiye genelinde müze sayısı 2018 yılında 13 müze artarak 451'e ulaştı. Bunların 200 tanesi Kültür ve Turizm Bakanlığı bünyesinde, 251 tanesi ise özel müze kategorisinde yer aldı. Kültür ve Turizm Bakanlığı'na bağlı müzelerdeki eser sayısı, 2018 yılında 2017 yılına göre yüzde 1 artarak 3 milyon 337 bin 766 oldu. Kültür ve Turizm Bakanlığı'na bağlı müze ve ören yeri ziyaretçi sayısı, 2018 yılında 2017 yılına göre yüzde 37,3 artarak 28 milyon 169 bin 615 oldu. Türkiye'de 2018 yılında Bakanlığa bağlı ücretli müze ve ören yerlerini ziyaret edenlerin sayısı bir önceki yıla göre yüzde 44,5 arttı. Bakanlığa bağlı ücretli müze ve ören yerlerini ziyaret edenlerin sayısı 2018 yılında 18 milyon 512 bin 407 ziyaretçi ve toplam ziyaretçiler içindeki payı yüzde 65,7 oldu. Ücret ödenmeyen müze ve ören yerlerini 2018 yılında ziyaret edenlerin sayısı 9 milyon 657 bin 208 ziyaretçi ve toplam ziyaretçiler içindeki payı yüzde 34,3 oldu. Özel müzelerde mevcut eser sayısı yüzde 2,5 arttı. Özel müzelerde mevcut eser sayısı, 2018 yılında 2017 yılına göre yüze 2,5 artarak 396 bin 457 oldu. Özel müze ziyaretçi sayısı, 2018 yılında 2017 yılına göre yüzde 22,9 artarak 12 milyon 478 bin 229 oldu.  Müzelerin sorumluluğundaki taşınmaz kültür varlıklarının sayısı 2018 yılında 2017 yılına göre yüzde 2,3 artarak 108 bin 810 oldu.  Müzelerin sorumluluğu altında yer alan taşınmaz kültür varlıklarının en çok olduğu il 31 bin 599 ile İstanbul olurken, 7 bin 72 taşınmaz kültür varlığı ile İzmir, 4 bin 410 taşınmaz kültür varlığı ile Muğla ve 4 bin 349 taşınmaz kültür varlığı ile Bursa takip eden iller oldu.