Kars Şeker Fabrikasının kapanmaması ve üretimin artırılması için Şeker Fabrikası Müdürü Abdullah Necli ve Şeker İş Sendikası Başkanı Yaver Kop, köylerde çiftçileri ziyaret ediyor. “Bu Işık Sönmesin” sloganıyla ‘Şekerimize sahip çıkalım’ kampanyası başlatan fabrika yönetimi şeker pancarı üretimiyle ilgili çiftçileri bilgilendiriyor.

Kars Şeker Fabrikası ve Şeker- İş Sendikası, şeker pancarı ekimine üreticileri teşvik etmek ve bu yolla Şeker Fabrikasının üretim potansiyelini arttırmak için Akyaka ilçesine giderek Ziraat Bölge Şefliği’nde pancar üreticileriyle bir araya geldi.

Şeker Pancarı ekimi ve doğal şekerin ne kadar önemli olduğunu anlatan afişler ve el broşürlerinin de dağıtıldığı toplantıda Kars’ta devlete ait olan ve bacası tüten tek fabrika olduğu vurgusu yapıldı. Şeker Fabrikasının kapanmaması için herkesin elini taşın altına koyması gerektiği de ifade edilerek pancar ekiminin artırılmasının sağlanması gerektiği üzerinde duruldu.

Fabrika Müdürü Abdullah Necli “Şeker fabrikasının kapatılması yıllardır gündemde. ‘Şekerimize sahip çıkalım’ kampanyasıyla üretimi artırıp fabrikanın kapanmasını durdurmak istiyoruz” dedi. Necli, fabrikada şeker pancarı üretiminin artırılması için herkesin üzerine düşeni yapacağını ve pancar üreticileriyle el ele verip fabrikayı ayakta tutacaklarını belirterek, “Akyaka çiftçilerimiz Kars Şeker Fabrikasının en gözde çiftçileri. Fabrikamızın çalışmasını sağlayan pancar Akyaka bölgesinden çıkıyor. Akyaka bölgesinin pancarı Türkiye de 1. sırada polar şekeri bakımından. 2014 yılında fabrikamız çalışmadı amacımız 2015 yılında fabrikamızın faali olarak çalışmasıdır. Bu yönde çiftçilerimizin sorunlarını dinledik.” şeklinde konuştu.

Necli daha sonra şöyle konuştu:

“Kars Şeker Fabrikamızın 2015 yılında çalışması için ne gerekiyorsa insanüstü gayret edeceğiz ve elimizden gelen desteği biz yapacağız sizler de bize destek olacaksınız gerekirse Kars Şeker Fabrikası olarak eksiklerimizi, kusurlarımız sizlerden dinleyeceğiz. Kendimiz yenileyeceğiz ve bilindiği gibi Kars yöresinin tek tüten bacası olan Kars Şeker Fabrikasını ayağa kaldıracağız. 2015 yılı o kadar önemli ki bu yılda kampanya yapmazsak eğer bundan sonra pancar üretimi bu yöreden yavaş yavaş el çekecek. Dolayısıyla hiç bilmediğimiz ama doğacak olan çocuklarımız için büyük tehlike arz eden tatlandırıcı piyasaya girecek ve piyasa da kotası artacak. Yediğimizden bir şey anlamayacağız ve kimyası değiştirilmiş, genetiğiyle oynanmış şekerler piyasaya sürülecek ve çocuklarımızın geleceğini heba edeceğiz. Bundan da vicdanen rahatsızlık duyacağız.”

Pancar yetiştiricileri de sorunlarını ve sıkıntılarını anlatmalarının yanında istek ve taleplerini de ileterek pancar ekimi için ellerin gelenin fazlasını yapacaklarını söylediler.

Toplantıda ayrıca pancar üreticilerine irmik helvası, tatlı ve ayran ikramında bulunuldu. Toplantı sonunda da toplu dua edilerek “Hayırlı olsun” dileklerinde bulunuldu. Toplantı; idareci ve yetiştiricilerin hep birlikte Fabrikamız kapanmasın, ışığımız sönmesin” sloganı attı.

2015’TE HEDEF: 30 BİN TON

“Kars Şeker fabrikası kapanmamıştır” sözlerinin dedikodudan ibaret olduğunu ifade eden Necli, Kafkas Haber Ajansı’na fabrikaya desteklerinden dolayı da teşekkür etti. Necli, “Yeterli derecede şeker pancarının üretilmemesiyle geçen yıl üretimi durmuştur. 2015 yılında inşallah 30 bin tonun üzerinde pancar üretimini başarabilirsek Kars çiftçileriyle beraber inşallah üretim yapılacaktır. Amacımız çiftçilerimizle el ele verip birlikte eksikliklerimizi giderdikten sonra Kars şeker fabrikasının bacasını tüttürmektir. 2014 yılında pancarımız Erzurum şeker fabrikasına gitmiştir buna rağmen Kars pancar çiftçisi kar etmiştir şöyle ki 1 ton pancarın çiftçimize maliyeti 160 liradır ödediğimiz para 180 liradır. Ton başına çiftçimiz 13 lira kar etmiştir. Diğer taraftan polar şeker varlığına baktığımızda Kars pancar 18-3 polar şekeri oranıyla Türkiye birincisidir. Geçen yıl pancarımızın Erzurum’a gönderilmesiyle çiftçilerimiz aynı zamanda küspe temininde zorluklar çekmiştir. Kısmet olursa 30 bin tonun üzerinde pancar üretimini yaptığımız zaman küspeyi çiftçilerimizin kapılarının önlerine kadar getirip neredeyse ahır teslimi yapılacaktır. 30 bin tonun üzerinde pancar üretimi olduğunda çiftçilerimizin söküm avantajları da olacak. Yani söküm süresi uzayacak ve çiftçilerimiz sökümü çok rahat bir şekilde gerçekleştirecekler. Diğer taraftan tarım bakanlığınca pancar ekimi teşrif kapsamında çapa makinesinin temini için destek verilmektedir bu da çiftçimiz için ayrı bir ayrıcalık sağlayacaktır. Ülke politikası olarak baktığımızda bir dekar pancarın ekimi devletimizin kişiye 3 bin dolarlık yatırımı karşılığına denk gelmektedir. Bu 3 bin dolar, göçün maliyetidir. Pancar çiftçisi bu noktada devletimize destek verecektir. Kars’ın tek tüten bacası şeker fabrikası diyen bütün Karslıları, Kars’ta yaşayan bütün çiftçilerimizi, sivil toplum örgütlerini yanımızda görmek istiyoruz. Lütfen Kars şekerinin ışığı sönmesin, söndürülmesin Kars fabrikamıza destek çıkalım. Fabrikamızda çalışan işçilerimiz bu kampanya döneminde omuz omuza verdi Karslı çiftçilerimizle birlikte el ele vererek 66 kişi gruplar halinde tarla kiralamak suretiyle veya akrabalarının tarlalarını kiralamak suretiyle pancar ekeceklerdir. Yani fabrikamız işçisi de, çiftçilerimizde fabrikamızın bacasının tütmesine yardımcı olacaktır hepimiz elimizden gelen desteği vereceğiz.” ifadelerini kullandı.

KARS ŞEKER FABRİKASINI AYAĞA KALDIRACAĞIZ

Akyaka çiftçiline seslenen ve desteklerini isteyen Kars Şeker Fabrikası Müdürü Abdullah Necli, konuşmasını şöyle sürdürdü:

“Arkadaşlar çalışmalarımızı yaptık bunların nasıl, ne derecede olacağını sizlerle paylaşacağız. Kars yöresi çiftçileri olarak sizlerinde sorunlarını dinleyeceğiz ve Kars Şeker Fabrikamızın 2015 yılında çalışması için ne gerekiyorsa insanüstü gayret edeceğiz ve elimizden gelen desteği biz yapacağız sizler de bize destek olacaksınız gerekirse Kars Şeker Fabrikası olarak eksiklerimizi, kusurlarımız sizlerden dinleyeceğiz. Kendimiz yenileyeceğiz ve bilindiği gibi Kars yöresinin tek tüten bacası olan Kars Şeker Fabrikasını ayağa kaldıracağız. 2015 yılı o kadar önemli ki bu yılda kampanya yapmazsak eğer bundan sonra pancar üretimi bu yöreden yavaş yavaş el çekecek. Dolayısıyla hiç bilmediğimiz ama doğacak olan çocuklarımız için büyük tehlike arz eden tatlandırıcı piyasaya girecek ve piyasa da kotası artacak. Yediğimizden bir şey anlamayacağız ve kimyası değiştirilmiş, genetiğiyle oynanmış şekerler piyasaya sürülecek ve çocuklarımızın geleceğini heba edeceğiz. Bundan da vicdanen rahatsızlık duyacağız. İşinizin arasında buraya gelmeniz sizin pancar çiftçisi olarak Kars şeker de ne kadar önem veriyor bunu da gösteriyorsunuz. Biz ayrım yapmadan içinizden pancarı ileri seviyede eken, buna öncü çiftçi dediğimiz ve bu işe emeği olan çocukluğundan beri pancar tarımıyla uğraşan insanlar olarak sizleri özellikle seçtik. Bu toplantılarımız devam edecek gelemeyen arkadaşlarımız var mazereti olan arkadaşlarımız var. Hastaları olanlarda var onlara da acil şifalar diliyoruz. Ben şeker fabrikası adına hepinize hoş geldiniz diyorum. Arkadaşlar arazimiz en verimli arazi 18.3’le Türkiye’nin en kaliteli pancarı burada yetişmiş oluyor. Fabrikayı çalıştıracak yeterli pancar olmamasına rağmen ektiğimiz pancar Erzurum a gitti. Erzurum’un düşük şeker değerini de tavan yaptı. şeker fabrikası ortalama 150-160 milyon dolara yapılan bir kuruluş.”

KARS ŞEKER FABRİKASI KUTU GİBİ BİR KURULUŞ

Elektriğini bile kendisinin ürettiği Kars Şeker Fabrikası’nın kutu gibi bir kuruluş olduğunu belirten Necli, konuşmasına devam etti:

“Elektriğimizi kendimiz üretiyoruz, dışarıdan elektrik almıyoruz karlı bir fabrika. Ancak bu fabrikanın çarkının dönmesi için yeterli olan pancarın olması gerekiyor. Hedeflediğimiz 30.000 ton ama asgarisi 30.000 ton. Ama sanıyorum ki bu sene bir ışık yakaladık. Sizler de farkındasınız inşallah geçen senenin acısını çıkaracağız.  Pancar tarımı zor bir buğday veya mısır gibi serpip evinize gelmiyorsunuz. Aynı bebek gibi ekeceksiniz, çapalayacaksınız, tekleyeceksiniz, sulayacaksınız, otunu alacaksınız, ilaçlama yapacaksınız ve hasat edeceksiniz. Meditasyon dönemi orta Anadolu’ya göre burada daha kısa. Ön gördüğümüz 180 gün pancar için yetişme dönemi Kars’ta 150 güne düşüyor. Bu aslında tonaj olarak bir kayıp olarak görülüyor ama sizin pancarınızın içerisinde ki şeker varlığı o kadar yüksek ki 2.5 puan daha fazla para alıyorsunuz taban fiyata göre ama biz sizlerin yanınızdayız. Bunu daha çok arttırmanın yollarını arayacağız. Yani siz pancar tonaj yapsın diye içerisine taş toprak, gibi şeyler katmanız bunlar sizin alacağınız parayı arttırmıyor arkadaşlar. Bunlar analiz laboratuarların da çeşitli aşamalardan geçiyor ve fiyatları ona göre belirleniyor. Yani bunun kaçar, göçer yolu yok ki şeker fabrikalarında taş tutucunun ne işi var taş ocağı mı orası. Demek ki başka şeyleri var. Bunlardan uzaklaşalım bunlardan para alamıyorsunuz zaten yazık etmeyin. Diğer taraftan nakliye için ihale yaptık biliyorsunuz Erzurum’a gitmesine rağmen uygun bir nakliyeydi. Zimmetimizi aşmasına rağmen genel müdürlüğümüz de onayladı. Herhalde seneye daha iyi olacak. Pancar boşaltma makinelerinde sıkıntılarınızın olduğunu biliyoruz. Eğer yeterli pancarı elde edersek onu da takviye edeceğiz. Bunun da sözünü veriyoruz yani eskisi gibi araç kuyrukları olmayacak. Küspe’yi de bir yoluna koyacağız ondan da büyük gelir elde edebilirsiniz. Çünkü batı öyle yapıyor küfse için bir birini vuran insanlar var. Tesisleri var çok önemli bir ürün. Hayvancılıkla uğraşanlar için de söylüyorum ve melasa çekiyorum melasa bizim pancarımızın yan ürünü içinde %51 polarizasyon şeker var. Hayvanların davak hastalığına da iyi geldiği söyleniyor. Hayvanın süt verimini arttırıyor ve hayvan da et yapıyor. Melasa da biraz eğilin bildiğiniz bir cevher. 38 senedir şeker fabrikasındayım bu 8. fabrikam ben de çiftçi çocuğuyum. Buradan ekmek yiyoruz ve ekmek yediğimiz yerin kılıcını sallarız. Karşımızda kim olursa olsun biz ekmek yediğimiz yerin hakkını vermeye çalışırız. Pancar ekilir ekilmez, istediği kadar verim alırsın ya da almazsın bu önemli değil sizlerinde sorunları var. bu paraya bu pancar ekilmez diyorsanız bu paranın olması için de gerekli merciler el atacak. Bu paradan şu bu kesintileri yapılıyor diyorsanız onlarında önüne geçeceğiz. Sivil toplum kuruluşlarıyla, siyasi örgütlerle görüşmek suretiyle bunu da iyileştireceğiz. Biz serhat şehrinde sınırı bekliyoruz bu toprakları bekliyoruz hep birlikte değil mi?”

AKYAKA’YA ÇOK ÖNEM VERİYORUZ

Necli daha sonra şunları söyledi:

“Az önce belediye başkanımızla konuştum nüfus 16.000 den 9. 000 düştü diyor göç var. Burada ki bir vatandaşımızın İstanbul, Ankara gibi büyük bir şehre gitmesinin bedeli istatistiklere göre 3.000 dolar. O insan burada asgari ücretle geçinebilir. Hayvancılıkla, tarımla başka ürünlerin hasadını yapmakla geçinebilir ve çiftçilik yapmak suretiyle geçinebilir. Göçe zorlamayalım insanlar yurdundan yuvasından olmasın. siz bana göre batıda ki insanlarımıza göre daha çilekeşsiniz. Tabiat şartları, hava şartları ve toprağın şartları öyle. Biz sizi el üstünde tutuyoruz siz de bizi el üstünde tutuyorsunuz. Bunun farkındayız ama bunun karşılığını alalım istiyoruz. biz fabrikayı çalıştırmak suretiyle siz de ektiğiniz pancarın bedelini almak suretiyle. Yani bir emek veriyorsunuz ve onun karşılığını almanız lazım. Şeker fabrikasının bu yıl çalışmamasının nedeni sizler değilsiniz aslında. Bunu sizde biliyorsunuz bizler de biliyoruz. Yani bir simitçinin kazandığı parayı kazanmanız lazım. Ziraat müdürümüzün de üstün gayretleri var. Bizim Kars’ta Akyaka’ya ne kadar önem verdiğimizi bölge şefimizin tayininden sonra imkanları zorlayarak sınav yapmak suretiyle Melahat hanımı aldık. Kendisi sınavda başarılı oldu. Kendisinden umutluyuz bilgi birikimi olarak da kendisini yetiştirme gayreti olarak da bunu kendisinde görüyoruz. Ben önceden bunu size söylüyorum çalışanlardan müteahhit şoförüne kadar sizinle bir sıkıntısı olursa bizim haberimiz olsun. Sıkıntılar, sorunlar olacaktır ben size Hasan Harakani hazretlerinin sözüyle bir sohbet açayım. Bu topraklar asırlarca eziyet görmüş topraklardır. Ben 76’dan beri şeker şirketindeydim şekeri aileye avans olarak vermede hiçbir sıkıntımız yoktu. Karşılığı vardı, pancar vardı kesebiliyorduk. Şeker fabrikasına öncü dediğimiz çiftçilerden gelen talepler de oldu pancar parasına karşılık şeker alalım. Bunlarda değerlendirildi ancak ülkenin ticari potansiyelini alt üst ediyordu. Size vereceğimiz şekerin hiçbir kıymeti yok bizim açımızdan versek ne olur ama siz borçlanıyorsunuz yazık günah değil mi. o şeker bugünün fiyatıyla size 140-180 liraya mal oluyor. Nakliyesi, avans giderleri harcı, borcu diyelim. Siz onu götürüp 100 liraya satıyorsunuz. Sizlerin sözleşmelerden, gruplardan kaynaklanan şikayetleriniz var.”

AKYAKA ÇİFTÇİLERİ KARS ŞEKER FABRİKASININ EN GÖZDE ÇİFTÇİLERİ

“Akyaka çiftçilerimiz Kars Şeker Fabrikasının en gözde çiftçileri.” diyen Fabrika Müdürü Abdullah Necli, Kafkas Haber Ajansı’na yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:

“Fabrikamızın çalışmasını sağlayan pancar Akyaka bölgesinden çıkıyor. Akyaka bölgesinin pancarı Türkiye de 1. sırada polar şekeri bakımından. 2014 yılında fabrikamız çalışmadı amacımız 2015 yılında fabrikamızın faali olarak çalışmasıdır. Bu yönde çiftçilerimizin sorunlarını dinledik. Pancar ekimini Akyaka da nasıl arttırabiliriz, bunun yanında Arpaçay’dan, tuzluca’dan çiftçilerimizde geldi. Onlarla birlikte olduk sorunlarını dinledik. Halledemeyeceğimiz hiçbir şey yok ancak ağırlıklı olarak çiftçilerimizin dile getirdiği hükümetimizin fiye, yoncaya, mısıra verdiği desteğin pancara da verilmesini talep ettiler. Bu bizim fabrika olarak baş edeceğimiz bir konu değil hükümetin gündeme getireceği bir konu. Serhat şehridir burası, gazidir mukaddestir bu topraklar. Burada bayrağın dalgalanması ve bacanın tütmesi için destek bekliyoruz, sivil toplum örgütlerinden destek bekliyoruz, ili müdürlüklerimizden ve çiftçilerimizden destek bekliyoruz. Bu desteği elde ettiğimize inanıyorum. Çok yararlı bir görüşme oldu, çiftçilerimizin de çok büyük sorunları yok destekleme dışında. Akyaka da 30.000 pancarımızın çıkacağı dolayısıyla pancarımızı Erzurum’a değil Kars şeker fabrikasında işleyeceğimize çok verimlide bir kampanya yapacağımıza inanıyorum. Sıkıntı sadece pancar taban fiyatından kaynaklanıyor. Geçen yıllara sınırlarda bulunan şeker fabrikalarına verilen destek verildiği takdir de şeker fabrikalarının bacasının tüteceğine inanıyoruz. Çok verimli kampanyalar yapacağımıza inanıyoruz. Çiftçi sayısının düşmesi pancarın birim fiyatının, taban fiyatının düşük olmasından kaynaklandığı anlaşılıyor burada. Bu arttırıldığı takdir de hiçbir sorunun olmayacağına inanıyoruz. Pancar bu yörenin tarımı için en elverişli üründür. Endüstri ürünüdür, kısa sürede işlenmesi gerekmektedir. Bu yönde de Akyaka çiftçisine inandım, güvendim ekecek 30.000 tonun üzerine çıkacak. Bu sayede fabrikamız çalışacak, bacası tütecek. Kars şekerin ışığı sönemeyecek.”

BİR AN ÖNCE HAM MADDEMİZİ BULARAK RAHAT BİR ŞEKİLDE ÇALIŞMALARIMIZA DEVAM EDELİM

Şeker- İş Sendikası Başkanı Yaver Kop da; yapmış oldukları bu çalışmayla Fabrikayı, üretimiyle daha ileri seviyelere taşımak amacında olduklarını söyledi. Kop, “Amacımız fabrikamızın ham maddesi olan şeker pancarını çiftçilerimiz ve üreticilerimizle birlikte üretimi sağlayıp fabrikamızı çalıştırmak. Yaptığımız bu yatırımdan dolayı bu seneki taahhüdümüzü yerine getireceğimizi düşünüyoruz. Genel müdürlüğümüze vermiş olduğu taahhüdü harfiyen yerine getirmiş olacağız. Bu da ne demek oluyor? Fabrikamızın ham maddesini bulduğumuz zaman fabrikanın çalışmasında hiçbir sıkıntı olmayacak. Geçen sene arkadaşlarımız 4-5 ay mağdur oldu. Ama fabrikamız çalıştığı zaman arkadaşlarımız ne fazla 1 ay gidecekler. O nedenle çabamız pancarın ekilmesi ham maddemizi kendi yurdumuzda kendi ilimizde sağlamak. Hem halkımızı hem de esnafımızı dolaşarak bu konuda onların desteğini almaya çalışıyoruz. Bize yardımcı olsunlar istiyoruz, köydeki akrabalarına pancar ekmeleri için teşvik etsinler. Bir an önce ham maddemizi bularak rahat bir şekilde çalışmalarımıza devam edelim. Tanıtım broşürleri, el broşürleri, kitapçıklar şeklinde herkese dağıtıyoruz. Şekerin faydaları, tatlandırıcıların zararlarını, çocuklarımıza olan zararlarını bunlarla ilgili bütün broşürlerimiz esnaflarımıza tek tek dağıtıyoruz.” dedi.

KOP. GECE-GÜNDÜZ EMRİNİZDEYİZ

Kop ayrıca, “Tablo sanki biraz bizim yönümüzden tembellik tablosu olarak ortaya çıkıyor. Sizin sorunlarınız bizim sorunlarımız ama el birliğiyle bu sorunları aşmamız lazım. Kotası olan bir bitki pancar ve Türkiye’de de kotasını dolduran tek tarım bitkisi. O yüzden çok teşvike giremiyor bizim önümüzü hemen kesiyorlar ama bir avantajımız var yüksek rakımlı olup şeker oranımız fazla olduğu için geçen yıl aldığımız rakam batıda şeker üreten yerlerden baya bir fazla. Bir an önce makineleşmemiz lazım. El birliğiyle gece gündüz her zaman emrinizdeyiz. Ama gücümüz neticesinde biz boyumuzu aşan hiçbir işe giremeyiz.” diye konuştu.

İNŞALLAH ÜRETİMİZİ ARTIRACAĞIZ

Yaver Kop daha sonra şunları söyledi:

“Bugün ki toplantının amacı Akyaka, Arpaçay bölgesinde ki bütün çiftçilerimize pancar hakkında ki sıkıntıları dinlemek ve onların çözülmesi için gerekli mercilere gidebilmek. Fabrikamız 2014 yılında kampanya yapmadı. Bu sene kampanyamız olsun diye böyle bir slogan belirledik. Fabrikamızın ışığı sönmesin ilelebet çalışsın diye böyle bir program belirledik. Bu yolda hareket ediyoruz. Hedefimiz bu sene yöremizde 40.000 ton, genelde de 60.000 ton pancar bularak fabrikamızı çalıştırmak. Akyaka da şu anda 31.500 taahhüdümüzü aldık. Arpaçay, Selim ve merkeze biraz ağırlık verdik. 66 tanede yakın çalışanımız pancar ekecek hedefimize ulaşmak için gayret ediyoruz. Taban fiyatı konusunda sıkıntıları vardı çiftçilerimizin devlette şeker oranının yüksek ve iyi olmasından dolayı bu sene buraya verdiği parada iyi olduğu için biz de bunu değerlendirelim ve çiftçimizin toprakla yeniden barışması için böyle bir çalışma yapıyoruz. Kotalarımız kalktı. Grup ekicilerde ki bürokrasi ortadan kalktı yani çiftçimize bir nevi bazı kolaylıklar tanındı ki çiftçimiz toprağından kopmasın. Bu ışık sönmesin sloganı da oradan geliyor. Işık sönmesin fabrikamız çalışsın, insanımız çalışsın ve bu fabrikamızın bacası ilelebet tütsün. 237 tane çalışan işçimiz var. 84 tanesi geçici işçi geri kalanı da kadrolu. Eskiden 1500 çiftçimiz vardı şu anda 200’lere kadar düştü. İnşallah bu sayı artacak.”

SELİM’DE TOPRAK LABORATUARI KURMAYA KARAR VERDİK

Akyaka Bölge Şefi Melahat Öztirit ise, “Ben arkadaşlara bütün bilgi ve birikimimi aktardım ve bu yıl pancar ekimini arttırıp daha fazla prim elde edeceğimiz söyledim. Onlarda beni hoş görülü karşıladılar ben önce onlara fülik asitten bahsettim bu madde bitkilerin verimini arttırıyor özellikle şeker pancarında ki şeker oranını arttırıyor. Türk şekerine girmeden önce selim ziraat odasında çalışıyordum. 3 ay orada görev yaptım kendim toprak besleme ve bitki bölümü mezunuyum ancak aynı zamanda toprak analizi yapabiliyorum. Selim’de toprak laboratuarı kurmaya karar verdik. Bunun aktif olduğu zaman ben sizi zaten bilgilendireceğim.”

PANCAR ÜRETİCİSİNİN İSTEK VE TALEPLERİ

Akyaka Pancar üreticileri de şu açıklamalarda bulundular:

Bir çiftçi; “Burada her şey kalıplaşmış. Yani alacağın da bu vereceğin de bu, ekeceğin de bu. Ama Kars’ta öyle değildi. İşçi tutuyorduk ‘bu çiftçidir her an bunun cebinde para olmaz çünkü pancar ekmiş’ yani onun da belli bir süresi vardır. Biz orada ek olarak alıyorduk o imkanlardan faydalanıyorduk. Ben merak ediyorum burası Kars’a bağlı değil mi, o fabrikaya bağlı değil mi? Ben bu sene bir çuval şeker ek olarak alamadım. Olabilir belki şeker kısıtlıdır olmayabilir yani hiçbir şeyinden Kars’ta ki kadar faydalanamadık. Bu ışığın sönmesinde ki en büyük nedenlerden birisi de budur yani ben bunu dile getiriyorum belki biliyorsunuz belki bilmiyorsunuz. Fabrikanın çalışması fiyatların kesilmesi onlar bizim bileceğiz işler değildir. Biz ekici olarak orada ki imkanların burada da olmasını istiyoruz yani bizde ekmeği istiyoruz” dedi.

Bir diğer çiftçi de, “Burada ki en büyük sıkıntılardan birisi çiftçinin sulamadır. Sulama ekibi kimisinden dönüm başına 40 kesmiş, kimisinden de 25 böyle bir eşitsizlik var. Her ne kadar sendika varsa sendika üretici kesimle de koordineli olarak çalışmak zorunda. Burada vatandaş ve ekici örgütsüz. Ekicinin tabi ki bazı hakları var ve bazı hataları da var. Ben bazı hatalarını da görüyorum. Yargıda usul esası bozmuyor ama yürütme de bir hata var usul esası bozuyor.”

Bunu bir gelenek haline getirdik oysa geniş ve teferruatlı bakmamız gerekir. Hasat zamanı en azından iki kişinin şeker fabrikası ve fabrikada ki sendikayla örgütlü olarak çalışması gereken iki tane temsilcinin seçilmesi lazım. 1 küspe, 2 melez konusunda fabrikanın stok rezervlerini eritebilmek amaçlı bu temsilcilerin halkla bir araya gelerek ve bazı durumları göz önünde bulundurarak nakliye şirketinden geliyorlar ve küspeyi alıp küspenin 10 katı değerinde burada nakliye parası istiyorlar. Ve vatandaşın küspeye ihtiyacı olduğu halde besicilikte çok önemli yeri olduğu halde vatandaş bu küspeyi getirttiremiyor. En azından şeker fabrikası iki tane melez tankı koyup melezi buraya taşıtmış olsa burada vatandaşın hepsinin alacağını biliyorum. Şeker fabrikası melaz yetiştiremez. Şeker konusunda da 100 kg pancardan 18 kg yaklaşık bazen 17 kg şeker elde ediliyor. Şimdi burada ki şeker primine baktığımız zaman burada ki 100kg şekerin ham madde değeri prim olarak yazılıyor oysa ki üretimden elde edilen 2 kg şekerin parası işçiliği ve maliyeti düştükten sonra 100kg şeker pancarına eşit dağıtılacak şekilde ki buradan çalışan işçi kesiminin de payı ayrılarak orada şeker pancarının taban fiyatı kadar bir yansıma geliyor. Bunun ödenmemesi ve sadece ham maddenin priminin ödenmesi değer farkını açık olarak ortaya koyuyor. Devlet sana diyor ki ben kar ediyorum hayır sen kar etmiyorsun burada ki bu açık değer vatandaş Akyaka’dan 100.000 ton şeker pancarı vereceği yerde 200.000 ton toprakla taş basıyor. Vatandaşta zannediyor ki ben kardayım hayır değil. Devlet nakliye de taşıtırken 200 ton şekerin nakliyesini kesiyor ama aldığı para 100 ton pancar. Bizim yürütmede ki usul sürekli klasik. Bu klasiği aşmamız lazım. Aşabilmemiz için üreticinin koordine bir şekilde çalışması lazım.”