“Geçmişine kurşun atanı Gelecek topa tutar,” – demiş müdriklerimiz. Şerefli geçmişi olan Gazi Kars’ımızın tarihine sahip çıkmak her bir Karslının borcu olmalıdır. Maalesef, bu şanlı tarihi bilmediğimizden sahiplik duygusundan yoksun kalmışız. Sınır ötesinden Kars’a sahiplenmek arzusunda olanların faaliyetlerine bigane olmamızın sebeplerinden birinin de bilgisizliğimiz ve tarihimize karşı lakaytlığımız olduğunu düşünüyorum. Milli hafızamızı tazelemezsek, tarih bilincimizi geliştiremezsek, yeni nesle bu bilgileri aktaramazsak mankurtlaşmamız kaçınılmazdır.

Semed Vurğun’un (1) bizleri tarihimize saygılı olmaya sesleyen şu mısralarını hatırlayalım:

Kim bilir neçedir (2) dünyanın yaşı?

Tarihin ne kadar sırları vardır?

Her saksı parçası, her mezar taşı

Nesilden nesile bir yadigardır.

Kars’ta kentin şanlı tarihine şahitlik etmiş, kurtarıcılarımızdan bize yadigar kalan ve gelecek nesillere bizim yadigarımız olmalı bir bina var: Eski Vali Konağı. Sayın Vali’miz Ahmet Kara’nın 6K’lı Kars’ı tanıtım listesine eklenebilecek 7. K. 1883 yılında yapılmış bina, 1919 Cenubi Garbi Kafkas Hükümeti’nin Hükümet binası, 1920 yılında Kazım Karabekir Paşa’nın karargah binası, 1921 yılında Kars Antlaşması’nın imzalandığı bina, 1924 yılında Atatürk’ün ziyaret ettiği bina …

Azerbaycan halkının milli lideri Haydar Aliyev’in 2002 yılında Kars’ta Kafkas Üniversitesi’nin Fahri Doktora payesini takdim merasimindeki konuşmasında bu bina ile ilgili şunları söylemişti:

“Ben buraya geldiğimde sordum: Kars’ta bu Antlaşma nerede imzalanmış? O binayı bana gösterdiler. Biz Türkiye Hükümeti ile konuşacağız. Orada bir levha asılmalıdır ki, 1921 yılında Ekim ayında Kars’ta burada böyle bir Antlaşma imzalanmıştır. Çünkü, Kars  Antlaşması’nın bu bölge için, Azerbaycan için, Türkiye için büyük ehemmiyeti var”.

Ölümünün 58’inci yılında Kars’ta Kazım Karabekir’i Anma Paneli’nde (31 Ocak 2006):

“… İnanıyorum, yakın bir zamanda Kars Mukavelesi’nin imzalandığı binaya hatıra levhası asılacak ve müzeye dönüştürülecek; … İnanıyorum, böyle oldukça Kâzım Karabekir Paşa’nın ruhu şâd olacak,” – diyerek Haydar Aliyev’in bu isteğinin gerçekleştirilmesi gerektiğini hatırlatmıştım.

Bu yıl Sayın Valimizin öncüllüğünde gerçekleştirilen bir proje sayesinde yapılan tanıtım tabelalarından birini de bu tarihi binanın önünde gördüğümde, -“Nihayet, tarihimize sahip çıkmaya başladık,” – diye çok sevinmiştim. Fakat, bu günler, Atatürk’ün silah arkadaşı, Kars Antlaşması’nı bu binada imzalayan Doğu’nun kurtarıcısı Kazım Karabekir Paşa’nın mezarda kemiklerini sızlatacak bir haberi duyduğumda şok oldum: “Yapılan açıklamaya göre … eski Vali Konağı İl Encümeninin kararıyla 14.12.2010 tarihinde açık artırma usulü ile 3 yıllığına yeme-içme mekanı olarak kullanılmak üzere kiraya çıkarıldığı belirtildi. Kiraya çıkarılmış olan söz konusu binanın  yıllık muhammen kira bedeli 96 bin TL olarak belirlendiği vurgulandı.”

2005 yılında Kırım’da, Yalta Konferansı’nın (4-11 Şubat 1945) yapıldığı tarihi Livadiya Sarayı’nda bulunurken orada sergilenen, 2. Dünya Savaşından sonra dünyanın kaderini değiştiren kararların alındığı masayı gördüğümde Kars Antlaşması’nın imzalandığı masayı hatırlamıştım. Doğu’nun kaderini belirleyen, atalarımızdan yadigar kalan bu toprakların mührünü asil sahiplerine iade eden, Nahçıvan’daki soydaşlarımızın güvenliğini garanti altına alan kararların imzalandığı o tarihi masa gözlerim önüne gelmişti. Tarihimizin önemli tanığı olan bu masanın bulunduğu binanın “Kars Kent Tarih Müzesi” olması gerekirken, “yeme-içme mekanı olarak” kiraya verilmek istenmesi akıl-mantığa sığmıyor. Bu kararın yanlış olduğunu düşünüyor ve bu yanlışlığın düzeltileceğini ümit ediyorum.

Unutmayalım, bu gün tarihimize atacağımız kurşun, yarın top mermisi olarak başımıza dönebilir.