Türkiye’nin hayvan ihtiyacının büyük bir bölümünü karşılayan bölgede görülen şap hastalığı nedeniyle durdurulan hayvan hareketliliği, gün geçtikçe yeni sorunlarla karşımıza çıkıyor.

20 Kasım’dan bu yana kapalı olan ve ne zaman açılacağı da bilinmeyen hayvan pazarı, geçimini hayvancılıkla sağlayan bölgede, vatandaşları mağdur olmasına yol açarken, bu sektörde faaliyet gösteren oda başkanları ise hastalıktan geri kalanları, yaşanan mağduriyetleri bir bir konu başlıkları halinde kamuoyuyla paylaşıyor.

Kars Ziraat Odası Başkanı Adem Ertaş, “Elimizde bulunan son 1 ay önceki verilere Kars’taki hayvan potansiyelimiz; 500 bin büyükbaş, yaklaşık 480 bin de küçükbaş hayvandır. Kars’ta bu yıl sevkiyatı yapılan büyükbaş hayvan sayımız 145 bin, bu sayı küçükbaş hayvanda ise 135 bin civarındadır. Yaklaşık 25 gündür şap hastalığı nedeniyle hayvan borsamız kapalı olduğu için Karkas et fiyatlarında son seyir canlı hayvanda alımlar 11 TL ila 12 TL arasında değişiyordu bu değişim de hayvanın dişi veya erkek olma farklılığıdır. Kilogram olarak satılan Karkas etin fiyatı da 30 TL civarındadır.” dedi.

BU HASTALIK HEPİMİZİ İLGİLENDİRİYOR!

Kentte yaşanan karantinanın yetiştiricileri endişelendirdiğine ve bu durumun yine çiftçilerin kendisinden kaynaklandığına dikkat çeken Ertaş, “Bu durum insanlarımızı elindeki hayvanları satamamalarından dolayı ciddi derecede etkiledi. Bu durumun oluşması da ne yazık ki yine bazı yetiştiricilerin duyarsızlığından kaynaklanıyor. Bakanlık ve tarım il müdürlüğü vasıtasıyla İlkbahar ayında şap aşısı yapılmıştı. Yaptırmayan bazı şahıslar hayvanlarını yaylaya, meraya saldıklarından dolayı hastalık tekrar etti ve şu anda il müdürlüğümüz yeniden bir mücadele başlattı. Bu konuda çiftçilerimizin duyarlı olmalarını talep ediyoruz. Biraz daha hassas davranırlarsa durum buralara gelmez ve kontrol altına alınmış olur. Bizler de hayvancılıkla uğraştığımız için çok iyi biliyoruz ki bu sıkıntılar sadece bir kişiye, 5 kişiye değil herkese yansıyor. Bugün bir kişinin yaptırmadığı aşılama sonucu hastalık 1 köye, 1 ilçeye veya kente kolayca yayılabiliyor. Bu hastalık çok tehlikeli olduğu için herkesin daha dikkatli davranması geremektedir. Kars’tan ülke geneline bu yıl ki sevkiyatımız büyükbaşta 145 bin, küçükbaşta ise yaklaşık 130 bin civarındadır. Bu da ülkenin et payının büyük oranda Kars’tan karşılandığını ortaya koyuyor. Hastalıktan dolayı hayvan zayıflıyor, verimi düşüyor, ölümler oluyor tabi ki bu da ticareti büyük ölçüde sekteye uğratan faktörler oluyor.” şeklinde konuştu.

“HASTALIK İTHAL HAYVANLA GELDİ”

Kars’ta görülen bu hastalık türünün Türkiye’ye ithal hayvanlarla birlikte giriş yaptığını savunan Ticaret Borsası Başkanı İsmet Çelik ise, “Şap hastalığının çeşitlilikleri var. Bu şap hastalığı ise bize yabancı yerlerden gelen bir hastalık türüdür. Zannediyorum ki ithal edilen hayvanlar vasıtasıyla Türkiye’ye girmiş bir hastalık türüdür. Yalnız Kars’ta değil, Türkiye’nin birçok yerinde bu hastalık görülmekte ve birçok zarara yol açmaktadır.” dedi.

“Bu hastalığın gelmesi besili hayvanları hemen kesime götürmeye zorluyor. Bu nedenle çoğu üretici ucuz fiyata hayvanlarını kestiriyor.” diyen Çelik, “Etin kilosu 25 TL ise, üretici 21 TL’ye kestiriyorlar ki hayvan hastalığa yakalanmadan çok daha büyük zararlardan kurtulsunlar. Ayrıca hayvanlarda ciddi derecede süt kaybı da mevcut. Bu hastalık nedeniyle 15 günlük kısa bir süre içerisinde telef olan hayvanlar var. Yani bu hastalık o kadar ciddi ve tehlikeli bir hastalıktır. Tüm köylerde yoksa bile birkaç köyde bu hastalık vakalarına rastlandığından içeriye giriş çıkış Kars Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü tarafından yasaklandı. Bu nedenle ne dışarıdan hayvan gelebiliyor, ne de dışarıya hayvan sevk edilebiliyor. Öyle tahmin ediyorum ki yılbaşına kadar bu durum böyle devam eder. Ümit ediyorum ki yeni yıl ile birlikte bu hastalığı da bertaraf ederiz, hayvan borsası açılır ve köylünün yüzü güler.” İfadelerini kullandı.

KARS’A SICAK PARA GİRMİYOR!

Kars’a sıcak paranın yalnızca canlı hayvandan girdiğini kaydeden İsmet Çelik, “Kars’a sıcak para canlı hayvan ve mahsullerinden geliyor. Onun dışında satılacak herhangi bir şeyimiz yok. Bu hastalık et fiyatlarına da ciddi oranda yansıdı. Bu hastalık Türkiye’de bu sektöre birçok zarar vermiştir. Doğu’da ne yazık ki köylülerimiz hayvan sağlığıyla yakından ilgilenmiyor. Hayvan hastalandığında veterinere veya hastalanmadan evvel aşılarına önem göstermiyor. Bir hayvan ortalama 4-5 bin TL ve bir köylü 4-5 hayvanını kaybedince uğradığı zararı çok daha iyi anlıyor ama nafile. 1 tane hayvan bile kaybedilirse köylüyü etkiler ve bu bölgemizde de başka illerde de ne yazık ki şu anki en büyük sorunumuz ve sıkıntımızdır.” diye konuştu.

MAĞDURUZ!

Merkez Akdere Köyü’nde yaşayan çiftçi Ramazan Kuçlu da yaşanan mağduriyeti şu cümlelerle anlattı:

“Hayvancılıkla uğraşıyorum. İlimizde şap hastalığı gözlendiği için hayvan pazarı yaklaşık 1 aydır karantina altında. Hayvanlarımızı satamıyoruz. Et pahalı, yem pahalı, bakmakta oldukça güç, ne yapacağımızı bilmiyoruz. Bizler hayvanlarımızı satamadığımızdan et fiyatlarında da büyük oranda artış oldu. Bu hastalığın ne zaman biteceğini, hayvan hareketliliğinin ne zaman başlayacağını bilmiyoruz. Zaten 6-7 ay kadar süreyle içeride bakmak zorunda kaldığımız bu hayvanların satılamaması bizim için çok büyük sıkıntılar demek.”