Volkan KARABAĞ

Kars İl Sağlık Müdürü Uzm. Dr. Zakir Lazoğlu, 3-9 Kasım Organ Bağışı Haftası ile ilgili açıklamalarda bulundu.

Lazoğlu’nun yaptığı açıklaması şöyle: “Organ bağışı; kişi hayatta iken, serbest iradesi ile tıbben yaşamı sona erdikten sonra doku ve organlarının başka hastaların tedavisi için kullanılmasına izin vermesidir. Organ ve doku nakli hizmetleri ülkemiz açısından son derece önemlidir. Tedavileri sadece organ ve doku nakli ile mümkün olan hastaların sayıları giderek artmaktadır. Bu hastaların bir kısmı uygun organ ve doku bulunamadığı için yaşamlarını kaybetmekte, bir kısmı ise tedavi olmak amacı ile yurt dışına giderek organ ve doku nakli olmaya çalışmaktadır. Yurt dışı tedavileri, ülkemize milyonlarca liralık maliyet getirmektedir. Yurt dışına tedaviye giden bazı hastalar ise uygun olmayan koşullarda yapılan nakiller nedeniyle hayatlarını kaybetmektedirler.

Organ ve doku nakli ile ilgili hizmetler 2238 sayılı kanun ile yürürlüktedir. Bu kanunla organ ve doku nakli ile ilgili usul ve esaslar belirlenmiştir. 18 yaşından büyük ve mümeyyiz olan bir kişiden organ ve doku alınabilmesi için vericinin en az iki tanık önünde bilinci açık ve tesirden uzak olarak önceden verilmiş yazılı, imzalı veya sözlü olarak beyan edip imzaladığı tutanağın Tdis sistemine girişi sağlanmaktadır. Organ ve doku bağışında bulunan kişilere ve ailelerine sms yoluyla bilgilendirme yapılmaktadır. Organ bağışında bulunan kişilerin organ bağış kartını daima yanında taşıması organ bağışı işleminin karışıklık ve gecikme olmaksızın yerine getirilmesini sağlayacaktır.

Doku ve organ nakili alacak hastalar öncelikle kan grubu ve doku grubu uyumuna, yaş, boy, kilo gibi kriterlere ayrıca tıbbi aciliyet durumuna göre belirlenir. Cins, ırk, din, zengin-fakir ayırımı yapılmaz. Tedavisi sadece organ ve doku nakli ile mümkün olan hastalıklar, tüm dünyanın olduğu gibi, ülkemizin de en önemli sağlık sorunlarının başında yer alıyor. Türkiye’de, organ ve doku nakli bekleyen hastaların sayısı her geçen gün artmakta. Özellikle kalp ve karaciğer nakli bekleyen hastalar, uygun organ bulunamaması nedeniyle hayatlarını kısa süre içinde kaybetmektedir. Türkiye'de, toplamda 21 bin 906 kişi karaciğer, 249 bin 106 kişi böbrek, 7 bin 975 kişi kalp, 3 bin 74 kişi pankreas, 512 kişi akciğer, 19 kişi ince bağırsak, 32 bin 698 kişi kornea olmak üzere toplam 608 bin 690 kişi doku ve organ nakli bekleyen hasta vardır.

Türkiye’de yaklaşık 9 Milyon kronik böbrek yetmezliği hastası, haftanın 3 günü diyaliz cihazına bağlı olarak ‘böbrek nakli olabilmek umuduyla’ yaşamını sürdürmeye çalışıyor. Ancak, TDİS’den alınan verilere göre 2022 yılında sadece 2973’ü Böbrek, 20 Kalp, 9 Akciğer, 1295 Karaciğer, 2660 Kornea, nakli gerçekleştirilmiştir.

İlimizde 102 tane diyaliz hastası bulunmakta olup son bir yıl içerisinde 2 diyaliz hastamıza böbrek nakli yapılmış ve normal hayatlarına kavuşmuşlardır. 2004-2021 yılları arasında ilimizde 1007 tane organ bağışı yapılmış olup sayının artırılması için gerekli tüm çalışmalar yürütülmektedir.

  Ülkemizde organ bağışları Sağlık Bakanlığı kontrolü ve denetiminde yapılmaktadır. "Türkiye Organ ve Doku Nakli Bilgi Sistemi" vasıtasıyla organ dağıtımı en adaletli ve şeffaf biçimde yapılmaktadır. Türkiye'de eğitim araştırma, üniversite ve özel hastanelerde toplam 172 Organ Nakli Merkezi ve deneyimli bilim adamı olmasına rağmen, nakil sayıları henüz istenilen düzeye ulaşamamıştır. Türkiye’de 2022 yılında toplam 1370 beyin ölümü gerçekleşmiştir ancak sadece 240 kişinin ailesinin onayı alınabilmiştir. Yapılan araştırmalara göre toplumumuz organ bağışı konusunda, yeterince duyarlı değildir. İlimizde organ bağışı ile ilgili işlemlerin yürütülmesi ve organ bağışı ile ilgili olarak vatandaşlarımızı bilgilendirmek üzere Sağlık Müdürlüğümüzde ve Hastanelerimizde Organ Bağış Büroları hizmet vermektedir; Halkımız, İl Sağlık Müdürlüğü’nde, Hastanelerde, TSM, ASM, Emniyet Müdürlüklerinde Organ nakli yapan merkezlerde, Organ nakli ile ilgilenen vakıf ve derneklerde organlarını bağışlayabilir.

Bizim toplumumuzda yardımlaşma esastır. Bu yardımlaşmanın organ bağışı gibi kutsal bir olguda da kısa süre içinde çok iyi bir noktaya geleceğini düşünüyorum ve buna inanıyorum.”