Söz konusu kanunda düzenlenmiş olan usul ve esaslara uyum göstermek zorunludur. Ne var ki ihale aşamalarında zaman zaman hukuka aykırı durumlar meydana gelebilmektedir. Hukuka aykırılık durumu sebepli hak kaybı yahut zarara uğradığını iddia eden kişiler hukuki yollara başvurabilmektedir.

Dolayısıyla kamu ihale davası öncelikle ihale yapılacak olan kuruma gidilerek şikayet edilebilmektedir. Sonucunda kurumca verilen kararın aykırı olduğunu düşünen kişiler Kamu İhale Kurumu; yani KİK’e giderek itirazen şikayet müracaatı yapabilmektedir. Kurumca verilen kararın hukuka aykırı olduğu da düşünülüyorsa idari yargıda idari işlemin iptal davası yoluna gidilebilmektedir.

Kamu İhale Davası Nedir?

Kamu ihale davası, kamu ihaleleriyle alakalı oldukça önemi bir konudur. Kamu İhaleleri Kamu İhale Kanunu ikinci maddesinde mevcut olan Kamu Kurum ve Kuruluşlarının zaman içerisinde ihtiyaç duyduğu mal yahut hizmet alımlarıyla alakalı yapım işleri ihtiyaçlarının karşılanması için açılmaktadır.

Kamu ihaleleri bugün farklı biçimlerde yapılabilmektedir. Ancak genel anlamda bunların hepsi 4734 Sayılı Kanun kapsamında ön görülmüş olan usul ve esaslar kapsamında bulunmalıdır. KİK tarafınca yayınlanmış olan Kamu İhaleleri Kanun kapsamında tespit edilen usul ve esaslar çerçevesinde düzenlenmezse ilgili ihalenin iptali de söz konusu olabilmektedir.

Ayrıca katılan kişilerin uygun biçimde hareket etmemesi halinde; ihale sürecinde hukuka aykırı işlemler veya eylemler de ihale ihalesinin iptaline söz konusu olabilmektedir. Kamu ihale davaları kapsamında bunların hepsi önemli konulardır.

Kamu İhale Davası Türleri Nelerdir?

Kamu İhalesi usulleri kendi içerisinde üçe ayrılmaktadır. Genel anlamda bunlar açık ihale, belli istekliler arasında ihale usulü ve pazarlık usulü şeklinde görülmektedir. Kamu ihale davası avukatlık bürolarınca verilen hizmetler arasında olup, uzman hizmetler verilmektedir. İdareler yapacakları ihalelerle alakalı şekilde ihale süreci hazırlamalıdır. Buna dair gerekli olan her evrak ve belge; dosya içerisinde bulunmalıdır. Genel anlamda istekli şirketlerin inceleyebilecek olduğu dokümanlar, ihale alanıyla beraber şöyledir:

• İdari şartname

• Teknik şartname

• Sözleşme tasarısı

• Standart formlar

Potansiyel istek sahibi olabilecek şirkeler söz konusu evrakları değerlendirmelidir. Sonrasında ise teklif verip veremeyecekleri; itiraz edip edilemeyeceği anlaşılmalıdır. Ek olarak evraklar içerisinde şu konulara da yer verilmektedir:

• İhale tarihi

• Son teklif verme süresi

• İhaleye katılamayacak olan şirketler

• İhalede yerli isteklilere fiyat avantajı sağlanıp sağlanmayacağı

• En avantajlı teklifin hangi kriterlere göre belirleneceği

Tüm bu ayrıntılar bakımından kamu ihale hukuku oldukça geniştir ve uzmanlık gerektirmektedir. Belgelerin doğru bir şekilde düzenlenmesi, incelenmesi, teklif dosyasının hazırlanması ve olası ihtilaflar durumunda müracaatların gerçekleştirilmesi gibi hizmetler bu kapsamda alınabilmektedir. İhale sürecinde hukuka aykırı işlem yahut eylemler nedeniyle hak kaybı veya zarara uğramasının olası olduğunu belirten kişiler, buna yönelik olarak ilgili hukuki yollara gidebilmektedir.

Alakalı kişiler kanun çerçevesinde bahsi geçen şekil ve usul kuralları çerçevesinde itirazen şikayetle şikayet başvuruları yolunu tercih edebilmektedir. Kamu ihalesinde hukuka aykırılık olduğuna dair iddiayla idari işlem özelliğinde ihalenin iptali isteğiyle doğrudan bu tür davalar yoluna gidilememektedir.

Şayet şikayet ve ardından itirazen şikayet başvurusunun negatif sonuçlanması durumunda ihale iptali isteğiyle idari yargıda dava yolu tercih edilebilmektedir. Şikayet ya da itirazen şikayet tarzındaki zorunlu idari müracaat tüketilmeden, dava yolu tercih edilebilmektedir. Bunlar zorunlu idari başvuru tüketilmeden İdari Yargı Mercilerinde açılan davalar İdari Merci Tecavüzü nedeniyle dilekçelerin idare merciine tevdiine dair kararlara gidilmektedir.

Kamu idare davası şikayet sürecine bakıldığı zaman bu süreçteki eylem ve işlemlerin farkına varıldığı yahut varılmış olması tarihi takip eden gün itibariyle başlamaktadır. Başvuru incelendiğinde Kanun içerisine 21. Madde B ile C bentleri kapsamında yapılan ihalelerde beşinci gündür. Bunun dışında diğer hallerde 10 gün içinde sözleşme imzalanması öncesinde ihaleyi gerçekleştiren idareye yapılmaktadır.  İhaleye katılacak olan firmalar tüm evrakları incelemeli; teklif verme durumunu değerlendirmeli, uyumsuzluk ve itiraz konularını belirleyebilmelidir.  İsteki şirketler verecek oldukları teklif dosyalarını, katılım için gereken bilgi ve belgeler kapsamında hazırlamalı ve uygun şekilde teslim etmelidir.