Yalnız duvarları kaldı!

Ayakkabı Fabrikası’nın yalnız duvarları kaldı!

Yaklaşık 15 yıl önce kapatılan Sarıkamış Ayakkabı Fabrikası tam anlamıyla talan edilmiş görüntüsü verirken, fabrikaya ait camii de bu talandan nasibini aldı. Çatıları, pencereleri ve demirler belirsiz kişiler tarafından götürülen binada sadece duvarlar kaldı.

Geçmiş yıllarda Kars İlinin en önemli yatırımlarından olan (Sümer Holding A.Ş.) Sarıkamış Ayakkabı Fabrikasının yapımına 1976 yılında başlanmış, 1982'de deneme üretimine geçilerek, 1983'te işletmeye alınmıştır. Yatırımın finansmanında %39 dış kredi, %24 iç kredi kullanılmış geri kalan %37'lik kısım ise Sümerbank'ın öz kaynaklarınca karşılanmıştır. Fabrikanın kuruluş amacı askeri bot ve muhtelif resmi ayakkabı üretimi yapmaktı. Toplam 59.428 m2'lik kuruluş alanının 4.356 m2'lik bölümü üretim alanı olarak kullanılmaktaydı. Kapasite, üretilecek tiplere ve modellere bağlı olarak değişmekle birlikte tek vardiya esasına göre yılda ortalama 500.000 çifttir. Çift vardiya çalışılması durumunda ise 1.000.000 çift askeri bot üretimi yapılabilmekte olan Fabrikada 1984-1997 yılları arasında %12 ile %53 arasında değişen oranlarda kapasite kullanımı söz konusuydu. Bu güne kadar ki en düşük üretim ise 1998 yılında 16.941 çift ile gerçekleşmiştir.

Bu yıldaki üretim mevcut kapasitenin sadece %1,69'una tekabül etmekteydi. 1998 yılında fabrikaya önemli bir yatırım yapılmış, yaklaşık 401 milyar TL ödenerek kauçuk enjekte makineleri ve yardımcı ekipmanları alınmıştı. Fabrikanın 1999 yılı üretim programında ise 237.000 çift bot üretimi öngörülmekteydi. Bunun 200.000 çifti enjekte tabanlı bot, geri kalan 37.000 çifti ise muhtelif bot kılıfı ve diğer ayakkabı çeşitleriydi. Fabrikada 35 memur, 295 işçi olmak üzere toplam 330 kişi istihdam edilmektedir. Tam kapasiteyle çalışılması durumunda ise işçi sayısı 617 kişi olmaktaydı.

Bu standartlar çerçevesinde çalışan Sarıkamış Ayakkabı fabrikası, katılarak özelleştirme kapsamına alındı. 2004-2005 yıllarında mülkiye başmüfettişi olan Kars eski valisi Ahmet kara fabrikanın verimsiz ve zarar ettiği gerekçesi ile kapatılmasını uygun rapor tutması ile birlikte fabrika kapatılıp aynı yıl içerisinde ise özelleştirildi. Fabrika özelleştirilmesinin ardından kısa süre öncede talan edildi. Fabrikanın çatısı, içerisinde bulunan makineler, kapı ve penceresi sökülerek fabrika yok ettirildi. Bu talan öyle güçlü bir talan oldu ki fabrika bahçesinde bulunan camide bu talandan nasibini aldı.