Karahanoğlu Taş Köprümüzün Hikayesi

Yıldırım ÖZTÜRKKAN'ın kaleminden...

Köprü; insanın engelleri aşmak, tabiat kuvvetlerini yenmek, toplulukları birbirine bağlamak, düşünceyi yaymak için giriştiği çabanın ifadesidir.

Kars Çayı üzerinde, iç kale altında üç kemerli taş köprüyü 1579 yılında Osmanlılar döneminde Şehrin imarı sırasında yapmışlardır. Fakat 1715 yılında ilkbahar da gelen taşkınla yıkılan ve ayak temelleri 55-60 cm kalan bu köprünün yanına dört sene sonra 1719 yılında yeniden   Kars eşrafından Hacı Ebubekir Karahanoğlu   4200 kuruşa 1719 yılında  şimdiki yerinde yeniden yaptırmıştı.Burada dikkat edilmesi gereken  önemli bir husus, yıkılan köprünün yerine değil.O köprü şu an trafonun  bulunduğu yerden Abdullatif paşa konağının bahçe önüne uzanan  yerde imiş.  fotoğrafta temelleri görünmekte .1744 yılında Kars’ı kuşatıp alamayan İran şahı Nadir şah Kars halkını  susuzluktan kırıp  teslim olması için (o zaman Kars halkı  içme suyunun büyük bir kısmı  Kars çayından temin ediliyormuş) Kars Çayını Selim’e yakın   Benli Ahmet  civarında  Kars çayına kazıklar çakıp Revan dan getirdikleri Pamuk balyaları ile suni bir baraj yapıp suyu  1 ay süre ile tutmuş  ve arkada bir baraj gölü oluşmuş,  fazla basınca dayanamayan  bend yıkılınca  gelen sel kale eteğinde bulunan  Osmanlı evlerinin büyük bir kısmını sel yıkmıştır.Sel o kadar fazla imiş ki taş köprü 1 hafta görünmez olmuş Hacı Ebubekir Karahanoğlu  tellal bağırtmış kim ki köprünün yıkılmadı haberini getirirse  samur kürkümü vereceğim  der.  Bir hafta sonunda  yavaş yavaş çekilen sel suları köprünün kemerlerini yıkmadığı nı gören bir şahıs  koşa koşa  Kaleiçi mahallesi Karahanoğlu sokakta bulunan Karahanoğlu konağına  haber götürür” ağam  köprü yıkılmamış “der  haberini verir  Karahanoğlu  acele köprüye gider bakar ki köprü yıkılmamış  hemen sırtındaki samur kürkü  haber getiren şahsa verir .Peşinden şunu söyler.”kürkü satar mısın “der fakir adam kürkü ne yapacak  satarım der ve istediği parayı verir kürkünü geri alır.

Köprü Kitabesi

******************

Eşraf`ı Kars dan El-Hac Ebubekir

Ceddi Karahanoğluna El yak

Bir köprü yapdı,nas etdi bin Şükr

Dareyende mesrur kılsın anı Hak.

Sene: H–1131(1719)

Yıkılan köprünün ayakları görülmektedir.Yapılan köprü 1579 yılında yapılan köprü ile hiçbir alakası yoktur.Yıkılan köprünün 30 metre batısında yeniden yaptırılmıştır.

Bu yazıyı niye yazdım ?

Şu veya bu şekilde  sel ilkbaharda  Kars  için önemli bir tehdit. Yeni yapılacak Taş han,villalar ve Konuk evinin  kotunu biraz yükselterek  ona göre yapılmasında fayda var. diye düşünüyorum.