Ağlara takılan Ebabili inceleyen KuzeyDoğa Derneği Başkanı Doç. Dr. Çağan Şekercioğlu, “Ebabil kuşu Dünyanın en hızlı uçan kuşudur. Bölgede az bulunan boz Ebabil kuş türüne benziyor. O yüzden ölçümlerini iyi yapıp, kitaplara, ansiklopedilere bakıp iyice tespit edeceğiz. Ebabil kanat gücüyle kuşlar arasında hızlı uçan bir kuştur. Bugün burada yakalanması çok güzel bir şans. Çok yukardan uçarlar, uçmaya en iyi uyum sağlayan kuş familyasıdır ebabiller. Bu yüzden ayakları çok kısadır, çiftleşmeyi bile havada yaparlar ve sadece yavrularını beslemek için konarak yuva yaparlar. Daha çok kayalık, terk edilmiş binalar, mağara içleri, bu yerlere dik tutunurlar ve yuvalarını da o şekilde yaparlar. Yuvalarını çöp, çamur ve tükürük karışımıyla yaparlar. Yuvaları çok küçük bir çıkıntı gibidir, yumurtanın durabileceği şekildedir.” dedi.
EBABİL YUVALARININ DEĞERİ
Asya ve Uzak Doğu’da yaşayan bazı Ebabil kuşlarının tükürükleriyle mağara çatılarında yaptıkları yuvaların son derece değerli olduğunu, bu tükürükle yapılan yuvaların çorbasının yapıldığını ve bu yuvaların 5 yüz bin dolar gibi bir fiyatla satıldığını da ifade eden Şekercioğlu, Uzakdoğu’daki bu kuşların yuvaları toplandığından sayılarının hızla azaldığını belirtti. Şekercioğlu, “Ebabiller sürekli yukarıdan üzerimizden uçuyorlar. Türkiye çapında sayıları belli değil bununla ilgili bir sayı söyleyemiyoruz. Çünkü hepsi birbirinin aynısı ve hızlı hareket ettikleri için sayılarının tespit edilmesi mümkün değil. Bu da Türkiye kuş türünün yüzde 70’i.” diye konuştu.
AĞLARA TAKILAN İLK EBABİL
Kars’ta birkaç yıl önce bir defasında yolda yorgun bir Ebabil bulduklarını ve halka takıp saldıklarını söyleyen Şekercioğlu, “Fakat ağlarımıza takılan ilk Ebabil bu. Çalışmalarımızın 8. yılı ve hala yeni kuş türleri ağlarımıza takılıyor. Bu da bu bölgenin ne kadar zengin olduğunu gösteriyor. KuzeyDoğa ekibi şimdiye kadar 324 kuş türü tespit etti.” şeklinde konuştu.
EBABİLİN DNA’SI İNCELENECEK
Ebabil’den alınan tüy örneği ile DNA’sının inceleneceğini de kaydeden Şekercioğlu, “Bu Ebabil bu bölge için bir yeni olacak ama Boz Ebabil mi yoksa farklı bir tür mü bu konuda henüz kesin bir şey söyleyemiyoruz. İki tür birbirine çok benziyor. Ölçümlerini aldık, fotoğraflarını çektik ve detaylı olarak kitaptan baktıktan sonra tespit edeceğiz. Bazı kuş türleri çok benzeştiği için ne kadar ölçüm alın yada ne kadar fotoğraf çekseniz de bazen tam anlayamıyorsunuz. Tüy alma bir nevi DNA genetik analizler ile saptamaya çalışıyoruz. Tüy köklerinde az da olsun DNA var bu da bizim için yeterli. Ve bu DNA laboratuarda incelendiği zaman kesin tür tayini bulunabiliyor. Hatta bu sayede daha önce geçmişte aynı tür olduğu düşünülen bazı kuşlar DNA analizi sonucu dış görünüşü aynı olmasına rağmen genetik olarak yeni olduğu yeni yeni anlaşılıyor. Her sene böyle birkaç düzine kuş türü genetik faklılıklarından dolayı yeni tür olarak ilan ediliyor. DNA ve genetik çalışmalarında kuş türü tespitinde bilimsel alanda ve kuş araştırıları olarak çok gerekli bir çalışmadır.” ifadesini kullandı. Şekercioğlu ayrıca, DNA çalışmasının Türkiye’de yapıldığını, bununla ilgili makale yazdıklarını da vurgulayan Şekercioğlu, şu anda makaleyi yayına hazırladıklarını belirtti ve bunun, Türkiye’deki yaklaşık 40 kuş türünün genetik yapısı üzerine güzel bir çalışma olacağını ümit ettiklerini söyledi.
Ebabil, fotoğraflarının çekilmesi, tüyünün alınması ve detaylı incelemenin tamamlanmasından sonra halkası da katılarak doğaya salındı.