1. HABERLER

  2. GÜNCEL

  3. Kazım Karabekir Paşa Kars’ta anıldı
Kazım Karabekir Paşa Kars’ta anıldı

Kazım Karabekir Paşa Kars’ta anıldı

Milli mücadele döneminde Doğu Cephesi Komutanlığı görevini yürüten Kazım Karabekir Paşa, ölümünün 67. yıl dönümünde Kars’ta düzenlenen törenle anıldı.

A+A-

Anma töreni kapsamında Kars Valisi Günay Özdemir, Kars Tugay Komutanı Kenan Kalay, Belediye Başkanı Murtaza Karaçanta;: Kars Tren Garı önünde bulunan Kazım Karabekir Paşa Anıtı’na çelenk koydular. Çelenk sunumun ardından saygı duruşu istiklal marşı okundu.

Tören daha sonra Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğü Konferans Salonu’nda devam etti.

Burada tören saygı duruşu istiklal marşının okunmasının ardından öğrenciler tarafından şiirler okundu.

Cumhuriyet Lisesi Tarih Öğretmeni Selda Özmen, Kazım Karabekir Paşanın hayatını anlatan bir sunum yaptı. Özmen, şunları söyledi:

“Kazım Karabekir Paşa 1882 yılında İstanbul’da doğdu. 1902 yılında Harbiye’yi bitirirken 1905 yılında da Harp Akademisi’ni bitirerek Kurmay Subay olarak ordudaki görevine başlamıştır. İlk görev yeri Balkanlarda Manastır’dır. Burada Sırp,Bulgar ve Rum çetecilere karşı  önemli başarılar elde etmiş ve bu başarıların ardından Kolağası rütbesine yükselerek Harbiye’ye öğretmen olarak atanmıştır.1909 yılına gelindiğinde Meşrutiyet yönetimine karşı Osmanlı Devleti’nde ilk gerici ayaklanma olarak bilinen 31 Mart Ayaklanması’nı bastırmakla görevli Hareket Ordusu’nda 3. Tümen Kurmay Başkanı olarak görev yapmıştır. 14 Nisan 1912’de Binbaşılığa yükselmiş ve Balkan Savaşlarında Sınır Komiserliği görevini yürütmüştür. Bir  süre sonra Yarbay rütbesine yükselen Kazım Karabekir Paşa bu görevde iken İstanbul Kartal’da 14.Tümen Komutanlığına atanmış ve ardından da Çanakkale’ye gönderilmiştir. Burada Kerevizdere ve Alçıtepe mevkilerinde Fransızlara karşı 3 ay savaşmış ve büyük başarılar elde etmiştir. Albay rütbesine yükselen Kazım Karabekir Paşa İstanbul 1.Ordu Kurmay Başkanlığı’na ardından da Galiçya’ya giden ordunun Kurmay Başkanlığı’na atanmıştır. Oradan da Irak’a giderek Kut’ül Amare’de 18.Kolordukha Komutanı olarak İngilizlere karşı savaşmıştır. 1917 yılına gelindiğinde Kafkas Cephesi 2.Kolordu Komutanlığı görevine atanmıştır.Bu cephedeki büyük başarıları Kazım Karabekir Paşa’nın adını tarihe altın harflerle yazdırmıştır.     30 Ekim 1918’de Mondros Mütarekesi’nin imzalanmasıyla beraber tüm komutanlar gibi İstanbul’a çağrılmıştır.İstanbul’a girdiğinde Boğaz’ın iki yakasında da itilaf devletlerine ait bayrakların dalgalandığnı görmek bu büyük komutanı oldukça derinden etkilemiş ve “ Ömrümde bu kadar acı duymamıştım” ,demiştir. İstanbul’da 15. Kolordu Komutanlığı’na atanarak Erzurum’a gönderilmiştir ( 1919). Görev yerine geldiği ilk gün 15.Kolordu Komutanlığı’na vekaleten bakan 9.Fırka Komutanı Rüştü Bey ile görüşerek “ İngilizlere değil bir komutanın, bir tek silahın hatta bir karış toprağın bile verilemeyeceğini aksine Elviye-i Selase’nin de geri alınacağını söylemiştir. Erzurum’da İzmir’in işgalini protesto etmek amacıyla mitingler düzenlenmesinde önemli rol oynamıştır. Amasya Genelgesi’nin yayınlanmasının ardından Mustafa Kemal bütün görevlerinden istifa etmiş İstanbul Hükümeti de Mustafa Kemal’in tutuklanması kararını çıkarmıştır. Kendisine Mustafa Kemal’i tutuklama emri verilmiş olmasına rağmen Kazım Karabekir Paşa Erzurum da düzenlenecek kongreye katılmak üzere Erzurum’da bulunan Mustafa Kemal’in yanına giderek “Ben ve ordum emrinizdeyiz paşam”,diyerek milli mücadelede ulu önder Atatürk’ün yanında olduğunu göstermiştir. Milli Mücadele yıllarında Doğu Cephesi Komutanlığı görevini yürüten Kazım Karabekir Paşa Büyük Millet Meclisi’nin açılması ile beraber Ermenilere karşı harekatın bir an önce başlaması yönünde Ankara’ya müracaatlarda bulunmuş ve nihayet beklediği emrin gelmesiyle beraber 1920 sonbaharında Elviye-i Selase’de yıllardan beri süregelen Ermeni zulmüne son verilmesine yönelik harekatı başlatmıştır.28 eylül sabahı başlayan harekat 29 Eylül’de Sarıkamış’ın 30 Ekim’de de Kars’ın geri alınması ile sonuçlanmıştır. Ermeniler 3 saat içerisinde bozguna uğratılmış , 40 yıllık esaret sonlandırılmış ve Kars kurtarılmıştır. Kars’ın kurtuluşu müjdesi Ankara’ya verildikten sonra büyük komutan bu başarısından Ötürü Ferikliğe (Korgeneralliğe ) terfi ettirilmiştir. Türk ordusu karşısında geri çekilen Ermeniler Türk tarafının barış teklifini kabul etmek zorunda kalmıştır. Ermenilerle yapılan Gümrü Antlaşması ile  Ermeniler Sevr’in getirdiği bütün haklardan da vazgeçmiş oluyordu.Bu antlaşma Yeni Türk Devleti’nin ilk siyasi zaferi olarak tarih sayfalarındaki yerini almıştır.Ruslar Kazım Karabekir Paşa’nın bu başarılarına duydukları saygının bir ifadesi olarak Paşa’ya vagon hediye etmişlerdir.Bu vagon hala Kars müzesinde sergilenmektedir. Buradaki başarıları Kazım Karabekir Paşa’ya 1923 yılında İstiklal Madalyası’nı getirmiştir. Doğu Cephesi’ndeki başarılar Doğu sınırlarını güvence altına aldığı gibi Batı Cephesi’ne de kuvvet göndermek suretiyle bu cepheyekha destek olunmasında etkili olmuştur.Böylece Batı Cephesi’ndeki mücadele güç kazanmıştır.I.İnönü Zaferi’nin kazanılmasının ardından Moskova Antlaşması Sakarya Zaferi’nin ardından da Kars Antlaşması ile  Doğu sınırları kesinleşmiştir. 11 Temmuz 1882’de İstanbul’da doğmuştur. Babası Silistre ve Kırım savaşlarına katılmış olan M.Emin Paşa’dır. İlköğrenimini İstanbul,Van,Harput ve Mekke’de tamamlamıştır. 1896’da İstanbul Fatih Askeri Rüştiyesi’ni 1899’da Kuleli Askeri İdadisi’ni bitirmiş, 1902’de Harbiye Mektebi’nin Piyade sınıfını birincilikle bitirmiştir. 1905 yılında ise Erkan-ı Harbiye Mektebi’ni bitirerek  yüzbaşı rütbesi ile orduya katılmıştır.

Kurtuluş Savaşı yıllarında Edirne milletvekilliği ve Doğu Cephesi Komutanlığı yapmış, Kurtuluş Savaşı bitiminde ise 1.Ordu Müfettişliğine atanmıştır. 1923 yılına gelindiğinde ise İstanbul’dan milletvekili olmuştur. 17 Kasım 1924’te kurulan Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası’nın başkanlığına seçilmiştir. Türkiye’nin bu çok partili döneme geçme denemesi Şeyh Sait İsyanı ile neticesiz kalmış, Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası bu isyanda rolü olduğu gerekçesi ile kapatılmıştır. Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’e düzenlenen İzmir Suikasti ile alakası olduğu gerekçesiyle Kazım Karabekir Paşa yargılanmış ve daha sonra beraat etmiştir. Siyasi yaşamına 12 yıllık bir ara veren bu büyük komutan 12 yıllık aranın ardından 6 Ocak 1939’da İstanbul milletvekili olarak siyasi yaşamına devam etmiştir. 1946 yılında TBMM Başkanlığı’nakha seçilmiş bu görevde iken 26 Ocak 1948’de vefat etmiştir. 42 yaşında evlenen  Kazım Karabekir Paşa’nın ikisi ikiz olmak üzere üç kız çocuğu vardır. Bir komutan ve lider olarak Kazım Karabekir Paşa dürüst, iradeli, olgun, yıllarında Kafkas cephesinde yine bu bölgeye büyük bir savaş verilmiş aynı zamanda da Ermeniler ile mücadele başlamıştır. Görüldüğü gibi Evliye-i Selase de Milli Mücadele, 1917 Aralık ayında imzalanan Erzincan Mütarekesinden çok önce gerçekleşmiş. Bölge 3 mart 1918 de imzalanan Brost-litovuk antlaşmasına göre Osmanlı Devletine bırakılmıştı. Ancak 1919 yazında halk oylaması yapılarak anavatana bağlanma kararı alınmış, ne yazık ki bu gerçekleşmemiştir. Dolayısıyla uzun süre Rus yönetiminde kalan bölge halkının, bu oylama sonucunda vermiş olduğu karar bölgenin Türk- Müslüman varlığını koruduğu ve Türk vatanı olarak kalmak istediğini dünyaya duyuracaktır. İşte tam bu noktadan hareketle önce Ruslara, arkasından 1917-20 yılları içerisinde Ermenilerle mücadele etmek zorunda kalan bölge halkı büyük bir imtihan verecektir. Ermeniler özellikle rus ordularının çekilmesi ile birlikte Sarıkamış, Kağızman, Iğdır, Kars merkez, Akyaka, Arpaçay, Ardahankha ve daha sayamadığımız bir çok köy, kasaba ve şehirde binlerce Türk ve Müslüman sivil halkını yok etmiştir. Çok fazla vaktinizi almak istemiyorum ancak söylemek istediğim şu an üzerinde bulunduğumuz topraklar 1920 yılında Türk ordusunun muzaffer komutanı Kazım Karabekir Paşa’nın üstün çabasıyla kurtarılmıştır. Daha sonra Gümrü- Kars, Moskova antlaşması ile diplomatik olarak da kazanılmıştır.

Kars ve ya Evliye-i selase de dökülen şehit kanları, Ermeniler tarafından mezalime uğrayan Türklerin ve Müslümanların hayatını eşsiz askerleri korumuştur. Diğer yandan bütün olarak Anadolu coğrafyasında 19 Mayıs 1919’dan itibaren işgalci güçlere karşı Mustafa kemal Paşa’nın başlatmış olduğu mücadelenin en önemli yerinde yine Kazım Karabekir Paşayı görmek mümkündür. Erzurum da kongre öncesi Mustafa Kemal Paşa’ya ben ve askerlerim emrindeyiz diyen bu büyük komutan ülkenin kaderini değiştirmiştir. Bölge halkı müdafaa-i Hukuk cemiyetlerini kurarak ve kongreler düzenleyerek anlamlı bir mücadele vermiştir. Yani bir yandan fiili savaş verilirken diğer taraftan hukuki savaş verilmektedir. Milli Kars İslam Savaşı Kars ve Ardahan kongreleri ve ardından kurulan cenub-i garbi Kafkas hükümeti. Bölgede kurulan Oltu, Nahçivan, Iğdır ve Ahıska merkezli diğer hükümetler bir tek amaca hizmet etmekteydiler; burada ki Türk- Müslüman varlığını korumak. Yani bütün dünyaya verilen mesaj şudur, bu bölgede Türkler ve Müslümanlar yaşamaktadır ve bu topraklar onların vatanıdır. Bu çabaları ve istekleri karşılıksız bırakmayan başta devletimizin kurucusu ve milli mücadelenin lideri Mustafa Kemal Paşa olmak üzere, düşünce adamı olan Kazım Karabekir Paşa’nın şahsında Türk ordusunun her bir neferini saygıyla ve minnetle anıyoruz. Ruhlarınız şad olsun Türk milletinin aziz ve kahraman evlatları. Vatan size minnettardır.

Törene; Vali Günay Özdemir, Kars Tugay Komutanı Kenan Kalay, Kars Belediye Başkanı Murtaza Karaçanta, Kars Ardahan Baro Başkanı İbrahim Baştimar, İl Emniyet Müdürü Faruk Karaduman, daire müdürleri ve öğrenciler katıldı.

Önceki ve Sonraki Haberler

HABERE YORUM KAT

UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.